گربه ها نیز مانند بسیاری از جانداران دیگر دارای سیستم گردش خون، ریه ، دستگاه گوارش، سیستم عصبی و غیره هستند. در این مقاله به بررسی آناتومی و خصوصیات فیزیکی گربه ها پرداخته ایم:

اندازه و نژاد:

حدود ۴۰ نژاد در گربه ها وجود دارد. حبشی، کرل آمریکایی، کوتاه آمریکایی، بیرمن، بمبئی، برمه ای، کورنیش رکس، هیمالین، مین کوون، پرشین، مانکس، سیامی، اسکاتیش فولد و … از جمله نژادهای مختلف گربه ها هستند. مشهورترین گربه ها مو کوتاه و مو بلند هستند که در واقع مخلوطی از نژادهای مختلف هستند. نژادهای گربه از نظر ظاهری، طول بدن و مشخصات دیگر تفاوتهایی با هم دارند اما از نظر اندازه تفاوت نسبتا کمی دارند. در واقع و به طور متوسط، کوچکترین و بزرگترین نژادهای گربه های خانگی فقط ۵ تا ۱۰ پوند از نظر اندازه با هم متفاوت هستند.

متابولیسم:

متابولیسم گربه ها سریع از سگ ها است، که منجر به افزایش ضربان قلب، افزایش ریتم تنفس و درجه حرارت بالاتر می شود. عمر گربه ها به طور کلی طولانی تر از سگ ها است، و بسیاری از آنها تا ۲۰ سال یا بیشتر زندگی می کنند.

تنظیم دما:

گربه ها در حفظ کردن گرما بهتر از خنک کردن خود عمل میکنند. گربه ها دارای غدد عرق هستند که به سرمایش تبخیری آنها کمک می کند و لیسیدن خز نیز این روند را بهبود می بخشد. گرما همچنین در اثر تنفس سریع از بین می رود، اگرچه این روش به اندازه سگ ها مؤثر نیست. گربه ها نیز به طور معمول به دنبال مکان های تاریک و خنک هستند تا خود را از گرما نجات دهند. مانند تمتم پت ها، گربه ها هرگز نباید در اتومبیل یا فضاهای گرم و بسته رها شوند. این کار می تواند به گرمازدگی و مرگ آنها منجر شود.

حواس

گربه ها نیز پنج حس دارند اما برخی حواس نسبت به انسانها بسیار توسعه یافته تر است.

بینایی

گربه ها بینایی فوق العاده ایی دارند. آنها می توانند جزئیات بیشتری را ببینند. در مرکز شبکیه چشم نوع خاصی از سلول به نام سلول های مخروطی متمرکز شده، که به گربه ها اجازه می دهد اجسام سریع و در فواصل دور را به خوبی ببینند، مهارتی که به آنها کمک میکند تا شکارچی باقی بمانند. سلولهای مخروطی مسئول تشخیص رنگ نیز هستند، اما مشخص نیست که گربه ها می توانند رنگ ها را ببینند. گربه ها تعداد زیادی سلولهای استوانه ای نیز دارند که در نور کم عمل میکنند. در حقیقت، گربه ها در نور کم می توانند شش برابر بهتر از انسانها ببینند. گربه ها همچنین دارای لایه ای از سلول های بازتابنده هستند به نام tapetumlucidum یا پرده درخشان شناخته می شود، که باعث دید بهتر در شب میشود.

یک ویژگی منحصر به فرد دیگر در چشم گربه، غشایی است که به آن پلک سوم نیز گفته می شود. این پلک اضافی به رنگ صورتی مایل به سفید است و در گوشه داخلی (نزدیک بینی) چشم یافت می شود. پلک سوم در صورت لزوم برای محافظت از چشم در برابر خراش یا در پاسخ به التهاب گسترش می یابد.

شنوایی

گربه ها نسبت به صدا بسیار حساس هستند، و قادرند طیف وسیعی از اصوات در دامنه فرکانس های بالا و پایین بشنوند. گوش گربه همچنین به عنوان یک جهت یاب عمل می کند، که برای شکار مفید است. گربه ها معمولاً هنگام گوش دادن، سر خود را به سمت جهت صدا می چرخانند. کانال گوش گربه ها نسبت به انسانها عمیق تر و باریک تر است. وجود موم یا گرد و خاک در این کانال عمیق می تواند منجر به التهاب و عفونت شود.

مجاری نیم دایره ای، که در گوش داخلی وجود دارند، پر از مایع هستند و برای حفظ تعادل مهم هستند. این مجاری در گربه ها بسیار توسعه یافته اند، که باعث چابکی و حس تعادل عالی آنها می شود. گربه ها معمولاً می توانند موقعیت بدن خود را در هر زمان مشخص کنند و در هنگام سقوط به سرعت می توانند بدن خود را به درستی تنظیم کنند.

بویایی و چشایی

گربه ها نسبت به بوی بد حساس هستند و سعی می کنند ازبوی نامطبوع دوری کنند. همچنین بویایی بخش مهمی از حس چشایی و لذت بردن از غذا برای گربه ها است. گربه هایی که به دلیل بیماری (مانند عفونت تنفسی، آسیب عصبی یا سرطان های خاص) حس بویایی خود را از دست داده اند، اغلب غذا خوردن را به طور کامل متوقف می کنند.

بیشتر گربه ها از بوی گیاه علف گربه (سنبل الطیب)، که گیاهی از خانواده نعنا است، هیجان زده می شوند. این گیاه بی ضرر است و می تواند به طور مستقیم یا همراه با اسباب بازی یا توپ به گربه داده شود.

تحرک

ماهیچه ها، تاندون ها، مفاصل، رباط ها و ستون فقرات گربه ها بسیار انعطاف پذیر هستند و آنها را به شکارچیان چابکی تبدیل می کنند. گربه ها می توانند پیاده روی، دویدن، جهش را به خوبی انجام دهند. آنها می توانند مسافت های طولانی را بپرند و در هوا  پیچ خورده تا زاویه بهتری برای حمله به دست آورند.

پنجه و ناخن

پنجه گربه ها دارای پوششی ضخیم و انعطاف پذیر است که پا را محکم می کند و به نگه داشتن بدن در بسیاری از سطوح کمک می کند. پنجه های گربه بسیار تیز و خمیده هستند که باعث می شود گربه در شکار یا طی دعوا بر سر قلمرو راحت تر از آنها استفاده کند. پنجه ها قابل جمع شدن هستند، به طوری که هنگام راه رفتن یا دویدن، سر و صدایی ایجاد نکنند.

بسیاری از گربه ها برای تیز نگه داشتن ناخن ها آنها را روی مبلمان، پارچه و سایر اثاثیه را می کشند. بدیهی است که این عادت می تواند بسیار مخرب باشد. راه حل آن کوتاه کردن ناخن ها است. یک راه حل دائمی نیز برای این کار وجود دارد که شامل جراحی برداشتن پنجه ها است. این روش  باید تا شش ماهگی گربه انجام شود و برای گربه های بزرگسال یا مسن توصیه نمی شود. گربه هایی که تحت این عمل جراحی قرار گرفته اند در بالا رفتن و دفاع از خود مشکل دارند و نباید در فضای بیرون از خانه رها شوند.

پوست و مو

پوست گربه دارای یک لایه بیرونی به نام اپیدرم است که به طور مداوم با سلولهای جدید جایگزین می شود و یک لایه داخلی به نام درم که شامل اعصاب و رگ های خونی، غدد چربی و فولیکول های مو است. غده های چربی سبوم ترشح میکنند که از پوست محافظت می کنند و موجب حالت براق و درخشان پوست میشوند. پوست گربه از پوست انسان حساس تر است، به همین دلیل برای پوست آنها صرفا استفاده از فرآورده های موضعی مخصوص پت مجاز است.

موهای گربه

خز گربه از پوست در برابر آفتاب، سرما، خراش و گزش حشرات محافظت می کند، به تنظیم دمای بدن کمک می کند و به حس لامسه کمک می کند. خز گربه از چندین نوع مو تشکیل شده است. گربه ها همچنین دارای موهایی هستند که به سلولهای عصبی صورت متصل می شوند. از این موهای حساس برای اندازه گیری یک دهانه کوچک مانند سوراخ جوندگان استفاده میکنند. گربه ها دارای عضلات کوچکی هستند که به فولیکول های مو وصل شده اند، که می تواند باعث صاف و ایستاده شدن موها برای کنترل دما و یا به عنوان علامت هشدار دهنده در مقابل خطر شود.

موهای گربه ها به طور طبیعی می ریزند، اگرچه میزان ریختن آن بستگی به آب و هوا، تغذیه و سلامت عمومی او دارد. موی گربه های بیرون از خانه بیشتر در پاییز و بهار می ریزند. ریزش مو به دلیل استرس افزایش می یابد. ریزش بیش از حد و لکه های طاسی می تواند نشانه بیماری باشد که باید مورد بررسی قرار گیرد.

دهان و دندان

گربه ها گوشتخوار هستند و دارای دندان هایی که برای سوراخ کردن و پارگی گوشت طراحی شده اند. آنها ۲۶ دندان شیری دارند که ۳۰ دندان دائمی بین ۵ تا ۷ ماهگی جایگزین آنها می شوند. انواع مختلف دندان ها بسته به موقعیت آنها در دهان، عملکردهای تخصصی دارند. دندانهای جلویی شامل ۱۲ دندان پیشین و ۴ دندان نیش  هستند که برای گرفتن و بریدن طراحی شده اند. دندانهای پیش آسیا و آسیا در عقب دهان غذا را به قطعات کوچکتر خرد می کنند تا بلعیده شود.

دهان حاوی غدد بزاقی است که مواد غذایی را نرم کرده و فرآیند هضم را شروع می کنند. زبان به هدایت غذا به پشت گلو کمک می کند و در لیس زدن قطعات کوچک مواد غذایی و آب کاربرد دارد. زبان پوشیده از ساختارهای ریز و براق است که به آن بافت خشن و شفافی می بخشد. زبان زبر در نظافت کمک می کند و گربه از آن برای تکه کردن گوشت بدون استخوان استفاده می کند.

 دستگاه گوارش و دستگاه ادراری

دستگاه گوارش شامل معده، روده کوچک و روده بزرگ است. این سیستم غذا را هضم می کند، آب را جذب می کند و مواد زائد را از بین می برد. مشکلات گوارشی اغلب به شکل استفراغ یا اسهال وجود دارد که می تواند دلایل زیادی از جمله عفونت های ویروسی، کرم ها،  استرس؛ خوردن استخوانها و مو و … داشته باشد.

دستگاه ادراری ضایعات حاصل از تجزیه پروتئین را از بین می برد و به کنترل سطح مایعات کمک می کند. مواد زاید توسط کلیه ها فیلتر شده و در مثانه ادرار ذخیره می شوند. ادرار از طریق مجرای ادرار از بدن خارج می شود. در گربه های نر، مجرای ادرار به عنوان کانال اسپرم در هنگام جفت گیری دو برابر می شود. آلت تناسلی گربه کوچک و درون کیسه بیضه، مخفی است. به همین دلیل ممکن است تشخیص نر یا ماده بودن پت، برای والدین آنها مشکل باشد.

عفونت ادراری معمولاً با تکرر ادرار نشان داده میشود که ممکن است با وجود خون در ادرار نیز همراه باشد. به عفونت ادراری در گربه ها، سندرم ارولوژیک نیز گفته می شود. علائم می تواند مشابه علائم سایر بیماریهای عفونی باشد. عفونت ادراری خفیف در اثر ایجاد کریستال در ادرار ایجاد می شود، که ممکن است در مجاری رسوب کند. این امر به ویژه در گربه های نر خطرناک است، زیرا مجرای ادرار آنها، که ادرار را از مثانه از بدن خارج می کند، باریک است و در صورت مسدود شدن گربه قادر به عبور ادرار نیست، در نهایت عدم درمان به موقع عفونت ادرای میتواند به نارسایی کلیه و مرگ منجر شود.

بیماری های ادراری و گوارشی غالباً با مشکل در دفع ادرار یا مدفوع همراه هستند. تشخیص علت درد و ناراحتی گربه ممکن است برای والدین او مشکل باشد. بنابراین توجه به رفتار گربه و بررسی رنگ ادرار و مدفوع می تواند به کشف علت ناراحتی گربه کمک کند. اسهال، رنگ متفاوت مدفوع و وجود خون در مدفوع نیاز به بررسی دامپزشک دارد. تلاشهای مکرر برای دفع مدفوع می تواند نشانه یبوست یا انسداد باشد. انسداد مجاری ادراری یا دستگاه گوارش یک موقعیت اورژانسی محسوب می شود و پت باید فوراً توسط یک دامپزشک معاینه شود.

منبع:

https://www.msdvetmanual.com